Καινοτόμες Διεργασίες Χαμηλού Κόστους για την Παραγωγή Ζωοτροφών ή
Εδαφοβελτιωτικών από Τυρόγαλο και Φυτικά Υπολείμματα Υπεραγορών
(ΚΩΔΙΚΟΣ ΟΠΣ 5029193)
BEATLE
Το Ερευνητικό Έργο με τίτλο: “Καινοτόμες Διεργασίες Χαμηλού Κόστους για την Παραγωγή Ζωοτροφών ή Εδαφοβελτιωτικών από Τυρόγαλο και Φυτικά Υπολείμματα Υπεραγορών - :Innovative Low Cost Processes for the Production of animal feed or Soil Improvement by whey and Hypermarket Vegetable Residues”, με ακρωνύμιο BEATLE και Κωδικό ΟΠΣ (MIS) 5029193, διάρκειας 30 μηνών, έχει ως κύριο στόχο την ανάπτυξη και περιβαλλοντική και οικονομική αξιολόγηση, μιας σειράς τεχνολογιών χαμηλού κόστους, προκειμένου να διερευνηθεί εάν μπορεί να είναι βιώσιμη και αποδοτική η συγκέντρωση και η επεξεργασία τυρόγαλου και φυτικών υπολειμμάτων και υποπροϊόντων από χώρους εμπορίας και διακίνησης αγροτικών προϊόντων, με στόχο την παραγωγή προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας, όπως ζωοτροφές και εδαφοβελτιωτικό (compost).
Δικαιούχοι: Το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο (ΕΛΜΕΠΑ) – Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ ΕΛΜΕΠΑ) και πιο συγκεκριμένα, το Εργαστήριο Αξιοποίησης Φυσικών Πόρων και Γεωργικής Μηχανικής (ΑΦΥΠΟΓΕΜ), καθώς και το Πανεπιστήμιο Κρήτης (ΠΚ) - Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ ΠΚ) και πιο συγκεκριμένα, από την Ιατρική Σχολή, η Μονάδα Μικροβιολογικής Υγιεινής, Τροφίμων, Ύδατος και Περιβάλλοντος (ΜΜΥΤΥΠ), είναι οι δυο συν-δικαιούχοι της Πράξης.
Κύριος Δικαιούχος του έργου: ΕΛΚΕ – ΕΛΜΕΠΑ (Υποέργο 1). Τίτλος Υποέργου 1 «Υλοποίηση πειραματικών δράσεων διερεύνησης διεργασιών χαμηλού κόστους για την παραγωγή ζωοτροφών ή εμπλουτισμένου εδαφοβελτιωτικού» Υπέυθυνος Καθ. Θρ. Μανιός.
Συνδικαιούχος: ΕΛΚΕ – ΠΚ (Υποέργο 2). Τίτλος Υποέργου 2 «Εργαστηριακοί έλεγχοι προϊόντων από τυρόγαλο και φυτικά υπολείμματα υπεραγορών κατά τα στάδια παραγωγής ζωοτροφών ή εδαφο-βελτιωτικών». Υπεύθυνη Επικ. Καθ. Ψαρουλάκη Άννα.
Συγχρηματοδότηση: Το έργο BEATLE χρηματοδοτείται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Κρήτη 2014-2020 και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) στο πλαίσιο του Άξονα Προτεραιότητας «Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, καινοτομίας, και επιχειρηματικότητας της Κρήτης», Δράση 1.b.1: Έργα επίδειξης – πειραματικής ανάπτυξης. Τα παραπάνω προωθούν την έρευνα και την καινοτομία σε τομείς της RIS3Crete (Περιφερειακό Σύστημα Καινοτομίας Κρήτης).
Κύριο Αντικείμενο Πράξης: Μέσα από την υλοποίηση του παρόντος έργου επιδιώκεται να επιτευχθούν οι ακόλουθοι επιμέρους στόχοι: 1. Περαιτέρω ανάπτυξη και αξιολόγηση τεχνολογιών που έχουν ήδη δοκιμαστεί σε αρχικό στάδιο, ώστε να επιτρέψουν την μετατροπή των οργανικών υπολειμμάτων αγροτοβιομηχανικής δραστηριότητας (τυρόγαλο), καθώς και εμπορίας αγροτικών προϊόντων (Φ.Υ.ΥΠ.), σε προϊόντα με υψηλή προστιθέμενη αξία. Απώτερος στόχος είναι να βελτιώσουν το περιβαλλοντικό και οικονομικό αποτύπωμα της λειτουργίας, τόσο των μονάδων αυτών, όσο και των τελικών αποδεκτών των παραγόμενων προϊόντων, όπως οι κτηνοτροφικές μονάδες, με την παραγωγή εναλλακτικών ζωοτροφών, που θα αποτελέσουν μέρος του σιτηρεσίου ζώων, αλλά και οι καλλιεργητές, με την αξιοποίηση ενός υψηλής ποιότητας εδαφοβελτιωτικού. 2. Περαιτέρω μετακίνηση της οικονομίας της Κρήτης προς τη λεγόμενη κυκλική οικονομία, προσαρμόζοντας παραδοσιακές παραγωγικές διαδικασίες στη νέα αυτή λογική, χωρίς όμως να επιβαρύνεται το κόστος παραγωγής, αντίθετα να ωφελείται από τις αλλαγές αυτές. 3. Αξιολόγηση (οικονομική και περιβαλλοντική) σε τέτοιο μέγεθος λειτουργίας και δοκιμών, ώστε να εξαχθούν πραγματικά και αξιοποιήσιμα αποτελέσματα, και εταιρείες παραγωγής Φ.Υ.ΥΠ. και τυρόγαλου, να μπορούν να στραφούν στην εναλλακτική αξιοποίηση των υπολειμμάτων τους, μέσα και από την αντίστοιχη μείωση των δημοτικών τελών. 4. Αξιοποίηση υπαρχόντων ερευνητικών και παραγωγικών υποδομών των εμπλεκόμενων ιδρυμάτων, γεγονός που θα βελτιώσει το συνολικό αποτύπωμα της χρηματοδότησης. 5. Ελεύθερη διάχυση των αποτελεσμάτων του έργου, ώστε να είναι εφικτή η άμεση και χωρίς περιορισμούς ουσιαστική αξιοποίησή τους από μια μεγάλη ομάδα επιχειρήσεων, με στόχο να βελτιώσουν το οικονομικό και περιβαλλοντικό αποτύπωμα της λειτουργίας τους, αλλά και να επιτραπεί η αξιοποίησή τους (των αποτελεσμάτων) στην αυτοτελή επιχειρηματική δραστηριότητα, με σκοπό την παροχή υπηρεσιών και παραγωγή προϊόντων.
Το έργο αποτελείται από 7 Ενότητες Εργασίας. Κατά τη διάρκεια του έργου θα πραγματοποιηθούν δοκιμές, σε εργαστηριακό επίπεδο, προσομοίωσης της διαδικασίας ηλιακής ξήρανσης των Φ.Υ.ΥΠ. και μίγματος αυτών με τυρόγαλο, για έλεγχο και ρύθμιση των παραμέτρων της διαδικασίας. Στη συνέχεια θα πραγματοποιηθεί ανάπτυξη πειραματικών διεργασιών εντός της μονάδας ηλιακής ξήρανσης των Φ.Υ.ΥΠ. και τυρόγαλου και θα γίνει αξιολόγηση των παραγόμενων προϊόντων για τη δυνατότητα χρήσης τους ως μέρος σιτηρεσίου (ζωοτροφή). Για την αξιολόγηση του παραγόμενου προϊόντος θα διενεργηθεί πλήρης μικροβιολογική και φυσικοχημική ανάλυση των δειγμάτων, με σκοπό την μελέτη της μικροβιολογικής ασφάλειας του τελικού προϊόντος και την μελέτη της επίδρασης της συνολικής μεθοδολογίας στην απομείωση του μικροβιακού φορτίου. Στόχος θα είναι η επιβεβαίωση της βέλτιστης μικροβιολογικής εικόνας του τελικού προϊόντος. Παράλληλα, θα λειτουργήσει και σύνολο καινοτόμων κάδων συγκέντρωσης και προεπεξεργασίας Φ.Υ.ΥΠ., που θα εγκατασταθούν σε σημεία παραγωγής, ώστε να εκτιμηθεί η πραγματική δυναμικότητά τους και το βέλτιστο σύστημα διαχείρισής τους. Εντός του κάδου προσωρινής αποθήκευσης και προ-επεξεργασίας, που θα τοποθετηθεί σε επιλεγμένα σημεία των συνεργαζόμενων φορέων, θα απορρίπτονται τα παραγόμενα Φ.Υ.ΥΠ.. Πέρα από τα δεδομένα που θα αφορούν στη λειτουργία των κάδων, δύο ακόμα δραστηριότητες θα περιλαμβάνονται. Η ολοκλήρωση της κομποστοποίησης και η αξιολόγηση του παραγόμενου κόμποστ, καθώς και η αξιολόγηση των στραγγισμάτων του κάδου προεπεξεργασίας σε μονάδες αναερόβιας χώνευσης. Ο καθορισμός του περιβαλλοντικού και οικονομικού αποτυπώματος των εξεταζόμενων διεργασιών αποτελεί βασικό αντικείμενο ξεχωριστής ΕΕ του παρόντος, ώστε να εκτιμηθεί το πραγματικό αναμενόμενο όφελος σε σύγκριση με τις διαθέσιμες στην αγορά ζωοτροφές και εδαφοβελτιωτικά, αλλά και σε σχέση με άλλες μεθόδους επεξεργασίας ή αξιοποίησης των συγκεκριμένων υπολειμμάτων. Ο σχεδιασμός και η διάχυση των αποτελεσμάτων του έργου αποτελούν βασικό κομμάτι του έργου και ως κύριο στόχο θα έχουν τις ακόλουθες ομάδες: α) εταιρίες που δραστηριοποιούνται στο χώρο της διαχείρισης αποβλήτων, β) φορείς διαχείρισης αποβλήτων (όπως ΦΟΔΣΑ) και Δήμοι, γ) εταιρείες παραγωγής ζωοτροφών, δ) επαφές με τυροκόμους καθώς και υπεραγορές / λαχαναγορές κοκ, ε) την ακαδημαϊκή κοινότητα, και ζ) το ευρύ κοινό.