
Τίτλος Πράξης
Επιτόπια Διαχείριση Νοσοκομειακών Υγρών Αποβλήτων με Στόχο τη Βελτίωση της Απόδοσης των Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Λυμάτων και της Αξιοποίησης των Εκροών
Ακρωνύμιο: T4H
Συνολικός Προϋπολογισμός: 999.000,00 €
Διάρκεια Υλοποίησης: 24 μήνες
Η Πράξη T4H είναι ενταγμένη στο Πρόγραμμα Συνεργασίας INTERREG V-A «Ελλάδα – Κύπρος 2014-2020» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΤΠΑ) και από Εθνικούς Πόρους της Ελλάδας και της Κύπρου.
Η επαναχρησιμοποίηση υγρών αποβλήτων είναι μια αναγκαιότητα για όλες τις ξηρικές και ημιξηρικές περιοχές του πλανήτη. Η διαφορά μεταξύ μιας δραστηριότητας ανάγκης με υψηλό ρίσκο, περιβαλλοντικό αλλά και δημόσιας υγείας, με μια ασφαλής δραστηριότητα για χρήστες και καταναλωτές, είναι ο βαθμός επεξεργασίας των λυμάτων. Δυστυχώς όμως υπάρχουν δυο βασικές διαπιστώσεις σε αυτή τη φαινομενικά απλή επιλογή: όσο μεγαλύτερη είναι η ανάγκη χρήσης, τόσο συνήθως χαμηλότερα είναι και τα ποιοτικά κριτήρια επεξεργασίας, ενώ την ίδια στιγμή όσο υψηλής τεχνολογίας και απόδοσης και εάν είναι η διαδικασία επεξεργασίας, υπάρχουν ρύποι και μολυντές, που δεν μπορούν να αφαιρεθούν με απόλυτα ικανοποιητικό τρόπο όπως φάρμακα(κυρίως ανθρώπινης κατανάλωσης),οι ιοί, τα ανθεκτικά στα αντιβιοτικά βακτήρια και τα γονίδια ανθεκτικότητας (ARB & ARGs).Αλλά ακόμα και σε περιοχές του πλανήτη που η επαναχρησιμοποίηση δεν είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της γεωργικής κυρίως οικονομίας (δεν απαιτούνται σημαντικές αρδεύσεις) και άρα και οι απαιτήσεις για την τελική εκροή είναι χαμηλότερες, υπάρχει σημαντικός κίνδυνος από του ίδιους ακριβώς παράγοντες. Σε ετήσια βάση στην Ευρώπη πάνω από 35.000 άνθρωπο πεθαίνουν από ανθεκτικά στα αντιβιοτικά βακτήρια, περισσότεροι κατά 10.000 από τους θανάτους σε αυτοκινητιστικά δυστυχήματα. Πολλά από αυτά τα ανθεκτικά βακτήρια δημιουργήθηκαν λόγω της διαρροής σε υδατικούς αποδέκτες φαρμακευτικών/ αντιβιοτικών ουσιών σε μεγάλες ποσότητες. Η αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος αποτελεί προϋπόθεση για τη «Διατήρηση και προστασία του περιβάλλοντος και πρόληψη κινδύνων» (Τίτλος Άξονα 3) και ειδικά για τη «Βελτίωση της αποδοτικότητας στη χρήση των αποβλήτων και των υδατικών πόρων» (Τίτλος Ειδικού Στόχου 3.4).Το καινοτόμο στοιχείο του έργου δεν είναι φυσικά η διαπίστωση του προβλήματος. Είναι η δοκιμή από τη μια, μιας εναλλακτικής λύσης, που κερδίζει έδαφος στην επιστημονική κοινότητα, και από την άλλη μιας διαδικασία αξιολόγησης της, ώστε να διαπιστωθεί η πραγματική. σημασία και η επίδραση της λύσης αυτής. Η λύση αυτή είναι η επιτόπια επεξεργασία των λυμάτων σε σημεία (hot spots) που η παρουσία των ουσιών αυτών αναμένεται να είναι εξαιρετικά υψηλή, όπως για παράδειγμα οι εκροές των νοσοκομειακών ιδρυμάτων. Αυτή ακριβώς η δράση αποτελεί και τη βασική δραστηριότητα του έργου, ενώ η πραγματοποίηση ενός ολοκληρωμένου ισοζυγίου μάζας των ρύπων για κάθε μια από τις δύο περιοχές δράσεις, αναμένεται να δώσει την πραγματική σημασία, ανάγκη και αποτελεσματικότητας της επιτόπιας επεξεργασίας.
Σε ότι αφορά την προστιθέμενη αξία του έργου, αυτή σχετίζεται με την πιθανή δημιουργία ενός νέου τομέα δραστηριοποίησης της βιομηχανίας που ασχολείται με συστήματα επεξεργασίας λυμάτων. Η επιτόπια επεξεργασία νοσοκομειακών λυμάτων και γενικά λυμάτων επιβαρυμένα σε φαρμακευτικές ουσίες, είναι της τάξης των εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.
Στόχοι της Πράξης T4H:
Κύριος στόχος του έργου είναι να προσδιοριστεί εάν και πώς (βέλτιστος τρόπος λειτουργίας) μπορεί να επιτευχθεί η απομάκρυνση επιλεγμένων CECs μέσω της επιτόπιας επεξεργασίας των νοσοκομειακών λυμάτων, πριν από την απόρριψή τους στο κεντρικό σύστημα αποχέτευσης, μέσα από συνδυασμό καινοτόμων οικολογικών τεχνολογιών επεξεργασίας σε πιλοτική κλίμακα, που έχουν δείξει υψηλή απόδοση στις αντίστοιχες πειραματικές δοκιμές. Ένας, επιπλέον, στόχος του έργου είναι ο προσδιορισμός της επίδρασης που μπορούν να έχουν οι τεχνολογίες αυτές στην ποιότητα των τελικών εκροών των ΕΕΛ, όσον αφορά στην παρουσία φαρμακευτικών ουσιών, ARB & ARGs, εάν αυτές αναπτυχθούν σε πλήρη κλίμακα στα αντίστοιχα νοσοκομεία. Αυτό θα βασιστεί στην παρακολούθηση των CECs στην εισροή και εκροή των ΕΕΛ, στη συμβολή των αποβλήτων των νοσοκομείων στα φορτία αυτά και στην απομάκρυνση που επιτυγχάνεται από την πιλοτική μονάδα(ισοζύγιο μάζας). Από τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι ο συσχετισμός με τον Ειδικό Στόχο 3.4, αφορά στη ΒΕΛΤΙΩΣΗ της αποδοτικότητας στη χρήση των αποβλήτων. Μέχρι σήμερα, η λέξη αποδοτικότητα σχετιζόταν κυρίως με τη διαθεσιμότητα ποσοτήτων για την κάλυψη αναγκών, που στην περίπτωση των επεξεργασμένων λυμάτων αφορά σχεδόν αποκλειστικά στην άρδευση(κυρίως καλλιεργειών). Τόσο η Κύπρος, όσο και η Ελλάδα, διαθέτουν νομοθετικά πλαίσια που διέπουν την επαναχρησιμοποίηση λυμάτων. Όμως, και τα δύο κείμενα φαίνεται να αγνοούν το θέμα των CECs, ARB & ARGs, που είχε αναδειχθεί μεταγενέστερα. Με τον κίνδυνο του φαινομένου της ΑΜR να πλανάται, επιβάλλοντας τη λήψη μέτρων, όπως την αντιμετώπιση των υπολειμμάτων φαρμακευτικών σκευασμάτων στα λύματα, σύντομα θα επιβληθεί. Έτσι, η βελτίωση της αποδοτικότητας θα μετακινηθεί προς τη βελτίωση της ποιότητας της εκροής, που θα εξασφαλίζει την υγεία και ασφάλεια χρηστών/καταναλωτών. Εάν η επεξεργασία σε χώρους με υψηλή συγκέντρωση των ουσιών αυτών δώσει ικανοποιητικά αποτελέσματα και έχει την επίδραση που εκτιμάται, τότε το έργο θα έχει συνεισφέρει σημαντικά στη βελτίωση της αποδοτικότητας.
Το εταιρικό σχήμα αποτελείται από τους παρακάτω φορείς:
- ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΥΔΡΕΥΣΗΣ - ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
- Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λάρνακας
- ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ / ΕΙΔΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΚΟΝΔΥΛΙΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ
- Πανεπιστήμιο Κύπρου (Διεθνές Ερευνητικό Κέντρο Νερού Νηρέας)
- ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ – ΕΙΔΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΚΟΝΔΥΛΙΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ - ΤΜΗΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Ο συνολικός προϋπολογισμός για το ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ/ ΕΙΔΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΚΟΝΔΥΛΙΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ στο πλαίσιο της Πράξης ανέρχεται στις 139.250,00€ και προβλέπεται η υλοποίηση των παρακάτω παραδοτέων:
- Διαχείριση Έργου
- Συμμετοχή και διοργάνωση τεχνικών συναντήσεων
- Υλικό και ενέργειες δημοσιότητας
- Συμμετοχή στις ημερίδες διάδοσης αποτελεσμάτων της πράξης
- Σχεδιασμός πιλοτικών μονάδων
- Προμήθεια και εγκατάσταση πιλοτικών μονάδων
- Λειτουργία πιλοτικών μονάδων
- Αξιολόγηση του πραγματικού αντίκτυπου της διαδικασίας
- Τεχνο-οικονομική αξιολόγηση
- Περιβαλλοντική αξιολόγηση
- Σχέδια πλήρους εφαρμογής
Χρήσιμοι Σύνδεσμοι:
Ιστοσελίδα του Προγράμματος Συνεργασίας Interreg V- A «Ελλάδα – Κύπρος 2014-2020»: www.greece-cyprus.eu
Ιστοσελίδα για την Περιφερειακή Πολιτική της ΕΕ: http://ec.europa.eu/regional_policy/index_en.htm